İsim değişikliği davası şahsın sahip olduğu ismini ve soyadını muhtelif nedenlerden dolayı taşımak istememesinden dolayı açılan davalardır. Bu nedenler; kendisine verilen adı veya soyadı kullanmayı sevmemesi, adının anlamının kötü anlamının olması, cinsiyeti ile bağdaşmaması, adının alay konusu olması gibi muhtelif nedenlerden açılan davalardır.
Kanuni dayanak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 27. maddesinde yer almaktadır. Buna göre ismin değiştirilmesi, ancak haklı nedenlere mahkemeden istenebilir. Dolayısıyla hakim kararı olmaksızın adın değiştirilmesi söz konusu değildir. Ayrıca davacı, isim değiştirilmesini talep ederken haklı bir nedenin varlığına dayanmalıdır. Kanunda yer alan ismin değiştirilmesine ait düzenleme soyadı da içermektedir.
Ad Farklılığı ve Soyadı Değiştirme Davası İçin Haklı Neden Koşulu
TMK m.27’ye göre, ad ve soyadı farklılığı için geçerli ve haklı nedenler söz konusu olmalıdır . Bu nedenler şahsi, subjektif sebepleri de kapsayabilir. Örnek olarak, şahsın ismi veya soyadıyla özdeşleşemediği vaziyetler dahi geçerli bir neden olabilir. Ad veya soyadının alay mevzusu olması, kötü namlı bir bireyle özdeşleşmesi gibi nedenler ad veya soyadı farklılığı davasının açılmasına neden teşkil edebilecektir.
Haklı Neden Nasıl İspat Edilir?
Tanık beyanları bu dava türünde oldukça önemlidir. İsmin değiştirilmesi mevzusunda davacıya yüklenen ispat yükü, haklı sebebin var olduğunu hukuki delillerle temellendirmektir. Uygulamada daha çok şahit dinlenerek neticeye gidildiği gözlemlenmektedir.
İsim veya Soyadı Değişikliği İçin Yetkili ve Görevli Mahkeme Nedir?
Ad ve soyisim farklılığı davaları sadece ilgili kişi tarafından veya avukatı aracılığıyla açılabilecektir. Reşit olmayanlar açısından bu davalar, veliler veya avukatları tarafından açılabilecektir. Bu dava türünde görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. İsim değişikliği davası yetkili mahkeme davacının ikametgâhının bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk mahkemesidir. . Davaya Nüfus Müdürlüğü davalı olarak katılır.
Avukatsız İsim Değiştirme Davası Yürütülebilir mi?
Elbette vekil olmaksızın dava süreci yürütülebilir. Ancak bir avukat tarafından yürütülen isim değiştirme davalarında kısa zamanda ve kolaylıkla netice alınacağından isim ve soyisim değişikliği davasının vekille yürütülmesi gerekmektedir. Yine usule ilişkin kuralların doğru uygulanması amacıyla bir profesyonelden destek alınması tavsiye edilmektedir. Avukat tarafından açılacak ad ve soyisim farklılığı davalarında özel vekaletname zorunludur. Bu kapsamda vekalet verirken, vekalette buna ilişkin yetkinin verilmesi gerekmektedir.
Ad veya Soyadı Değiştirme Davasının Süresi
İsim ve soyadı değişikliği davaları genellikle ilk veya ikinci celsede tamamlanmaktadır. Mahkemelerin yoğunluğuna bağlı olarak değişmekle bu süreç 3 ila 5 ay arasında değişebilmektedir. Medeni Kanun’a göre, ad ve soyadı farklılığı bireyin öteki kişisel bilgilerini etkilemez. Eşin soyadının değişmesi halinde, kadının soyadı da değişecektir. Yine kişinin 18 yaşının altındaki çocuklarının veya evlat edinilenlerin soyadları kendiliğinden değişecek ve güncellenecektir..
Ad ve soyadı farklılığı davası genellikle nüfus kayıtları üzerinden yürütülmektedir. Bu dava türünde özel bir belge gerekmemektedir. Ancak haklı nedenin varlığına ilişkin belgeler varsa, bunlar mahkeme dosyasına kanıt olarak sunulabilecektir.
İtiraz Süreci
Türk Medeni Kanunu madde 27 uyarınca adın değiştirilmesi ile zarar gören kişinin kesinleşmiş mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren 1 yıl içerisinde dava açması gerekmektedir. Şahsın bu değişiklik nedeniyle zarara uğrayacağını belirten delilleri de itiraz talebine eklenmelidir. gerekmektedir. İtiraz eden tarafından açılan davanın kabulü halinde ise isim değişikliği iptal edilecektir.
İsim Değişikliği Davası Ücreti
Her yıl Resmi Gazetede yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca avukatlar dosyanın konusu ve değerine göre tarifede belirtilen ücretin altında olmamak kaydıyla serbestçe ücret belirleyebilecektir. Mahkeme masrafları ise yaklaşık 2500-TL civarındadır.
İsim Değiştirme Davası Dilekçe Örneği
İSTANBUL ANADOLU ASLIYE HUKUK MAHKEMESİ HAKİMLİĞİ’NE
İSTEMDE BULUNAN: Adı ve Soyadı (TC No, Adres)
VEKİL: Av. Faysal Emre İÇİN
İLGİLİ : Nüfus Müdürlüğü
KONU : Müvekkilin … olan soyadının … olarak değiştirilmesine karar verilmesi talebidir.
AÇIKLAMALAR
1-) Müvekkilin soyadı CİN olup, ilgili soyadı toplumda kötü olarak karşılanmaktadır. Yine sosyal çevresinde de müvekkilin soyadı dalga konusu olmakla bilrlikte TMK 27 uyarınca müvekkilin soyadının YILMAZ olarak değiştirilmesini talep ederiz.
HUKUKİ DELİLLER: TMK 27, NHK 36 ve sair diğer düzenlemeler.
HUKUKİ SEBEPLER:
- Nüfus Kayıtları,
- Tanık Anlatımları,
- Kolluk Araştırması,
- Vatandaşlık Belgesi
- İfade Tutanakları ve sair yasal deliller
Tanıklar:
- Adı ve Soyadı (T.C. No:)- Adres
- Adı ve Soyadı (T.C. No:) Adres
- Adı ve Soyadı (T.C. No:) Adres
SONUÇ VE TALEP: Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle resen araştırılacak sair sebeplerle, Haklı davamızın kabulü ile müvekkil…..in, “CİN” Olan soyadının “YILMAZ” Olarak değiştirilmesine ve tesciline karar verilmesini talep ederim. …/…/2024
İstemde Bulunan Vekil
Avukat Faysal Emre İÇİN
Ekler:
- Vekaletname
- Nüfus Kayıtları
- Yurtdışı Vatandaşlık Kayıtları